Corona artikel Johanna Priester

Waar gaat het om?

Er verschijnen regelmatig berichten en filmpjes met informatie over de huidige crisis die afwijkt van wat ik lees en hoor in de gangbare media.
Ik weet niet goed wat ik daarmee kan/wil/zal doen. Deze mail is een poging mijn verantwoordelijkheid hierin te nemen.

Soort berichten
Er zijn berichten en onderzoeken bij van deskundigen, die hun vraagtekens zetten bij allerlei getallen die worden verspreid op tv en in de kranten.
Het gaat dan om feiten als
– het aantal besmettingen niet afzetten tegen het aantal uitgevoerde testen (getallen ipv percentages)
– het aantal testen en besmettingen niet relateren aan (ernst van de) klachten
– het aantal sterfgevallen niet plaatsen in het hele jaar, relateren aan de normale totale sterfte of vergelijken met vorige jaren
– geen onderscheid maken tussen sterven mèt of sterven aan het virus; de manier waarop overlijdensverklaringen worden ingevuld
– discrepantie (in USA) tussen ‘overvloed aan patiënten’ en door leken gefilmde lege ziekenhuisterreinen, tenten en wachtkamers
– het virus is niet overdraagbaar via voorwerpen
Uit al deze feiten komt telkens het beeld tevoorschijn dat de ernst van deze pandemie (mogelijk zéér) wordt overdreven.

Er zijn berichten die verder gaan, en melding maken van een grote pandemie-oefening die nog vorig jaar is gehouden, of van de enorme invloed die onze rijkste man op aarde heeft in allerlei relevante sectoren (farmaceutische bedrijven, productie van vaccins, onderzoeksinstituten, communicatienetwerken).

Er zijn berichten die een relatie leggen met het uitrollen van het nieuwe 5G-telecomnetwerk, waarbij het bv wel heel goed uitkomt dat er even veel minder vliegverkeer is. Los van aanwijzingen dat dit (en het huidige) netwerk de werking van het immuunsysteem van sommige mensen lijkt te verzwakken.

En natuurlijk zijn er berichten die heel ver gaan in het duiden van het ontstaan van het virus en de bedoeling ervan op lange termijn.

Vooral bij de laatste soort berichten valt al gauw de term ‘complottheorie’, die ‘dus’ niet serieus genomen hoeven te worden.
De vraag is of daarmee niet ook een groot deel van boven aangeduide informatie van tafel geveegd wordt. Wie een kritische vraag of aanvullende feiten labelt als behorend bij een (doorgeslagen) complottheorie, hoeft er geen echte kennis meer van te nemen of op te reageren.

Van heel andere orde tenslotte zijn de tips en adviezen ter versterking van de eigen gezondheid en immuniteit (in aanvulling op de ontwijk-adviezen).

Nieuwe ziekte
Dat er een nieuwe ziekte is gekomen die bij sommigen dramatisch verloopt, leidt geen twijfel.

Technisch gesproken is het volgende opvallend:
– in het ziekenhuis kan men vaak niet veel meer doen dan zuurstof geven; dat is in veel gevallen ook thuis mogelijk, tenzij er veel andere bijkomende aandoeningen zijn.
– er zijn inmiddels twijfels of de patiënt bij klinische achteruitgang wel zo snel mogelijk aan de beademing gelegd moet worden. Dat dacht men aanvankelijk, maar er zijn nu geluiden dat daardoor juist bijkomende longschade kan ontstáán.
– patiënten die beademd gaan worden zijn veel moeilijker in slaap te brengen dan men in soortgelijke situaties is gewend (veel meer sterke slaapmiddelen nodig, wellicht duidend op intuïtief of onbewust verzet?)
– er wordt steeds genuanceerder gekeken of voor deze patiënt een opname of IC-behandeling nog zinvol kan zijn, en/of deze patiënt dit wel wil ondergaan, mede indachtig het te verwachten lange en incomplete herstel daarna.

Dit alles roept de vraag op of er inderdaad (nog) wel zoveel extra ziekenhuis/IC-capaciteit nodig is.

Kwetsbaren beschermen… ten koste van kwetsbaren
Dat de maatregelen draconisch zijn en tot heel veel ‘collaterale’ schade leidt, is eveneens duidelijk.
We nemen alle maatregelen om onze kwetsbaren te beschermen, opdat ze niet ‘voortijdig’ overlijden. Met deze maatregelen brengen we tegelijk veel schade toe aan talloze kwetsbaren in onze samenleving: deels dezelfde (ouderen, chronisch zieken), deels andere (kinderen, jongeren, sociaal zwakkeren). Schade op psychologisch, sociaal, emotioneel, educatief en economisch vlak.

Individuele afweging
Daarbij valt op dat we nauwelijks in staat worden gesteld een individuele afweging te maken. Aan (wilsbekwame) verpleeghuisbewoners en ouderen wordt niet gevraagd of ze een mogelijk langer leven verkiezen boven geen bezoek meer ontvangen. Aan verwanten wordt niet gevraagd of ze het risico op besmetting (met quarantaine thuis) willen lopen teneinde hun (zieke) dierbaren nog te kunnen bezoeken. Fitte zestigers en zeventigers worden door hun eigen kinderen min of meer verboden de kleinkinderen te zien, ook als ze zelf dat risico wel zouden willen nemen (bijvoorbeeld omdat ze zich afvragen of het risico op een ernstig beloop wel zo groot is). Hulpverleners wordt niet gevraagd of ze (vrijwillig, al dan niet na het doormaken van een infectie) zonder beschermende maatregelen willen werken teneinde de zorg te vermenselijken. Veel ondernemers en (oa culturele) instellingen wordt niet de gelegenheid gegeven zelf te bepalen in hoeverre ze de afstand-maatregel kunnen handhaven.

Natuurlijk moet soms het algemene belang prevaleren boven het individuele belang. Maar de maatregelen zijn genomen op grond van deels zeer discutabele feiten. En hoe snel worden ze aangepast? Je zult echter maar regeringsleider zijn en op korte termijn hierover beslissingen moeten nemen…
Gelukkig is er wat betreft de afwegingen nu wel ruimte voor kritische vragen. Zie bv de artikelen van Damiaan Denys in NRC en Marli Huijers in De Volkskrant.

Vragen blijven stellen
Het komt sommigen vermoedelijk wel heel goed uit dat we als bevolking angstig zijn en ons blijven aanpassen. Individuele muiterij ten aanzien van de officiële richtlijnen leidt tot onrust en verwarring, en dat brengt ons niet verder. Maar het is van groot belang alert te blijven en waar mogelijk vragen te blijven stellen, ook al weten we dat er vaak nog geen antwoorden te geven zijn. (Zie Het voordeel van de twijfel van Marente Moor in NRC 4-4-20)

Daaraan heb ik met dit stukje een bescheiden bijdrage willen leveren.

Johanna Priester, 13 april 2020