Hooggevoeligheid

Hooggevoeligheid

Kleuren, licht, geluid, drukte, tocht, geur, straling, reactie op medicijnen – prikkels dienen zich op vele manieren in ons leven aan. In geval van hooggevoeligheid worden deze prikkels veel sterker ervaren en kunnen belastend zijn. Antroposofische geneesmiddelen kunnen je daarbij ondersteunen, natuurlijke substanties zoals turf, lood, broedblad, zilver en kalk.

Als je hooggevoelig bent, en dat geldt voor één op de vijf mensen, ben je sneller prikkelbaar en sterk naar buiten gericht. Je zintuigen staan te wijd open. Een beetje zoals de prinses op de erwt in het sprookje van Andersen: zij werd bont en blauw wakker na te hebben geslapen op een stapel van tien matrassen met daaronder één enkele erwt. Dat lijkt aanstellerij, maar het is een kleurrijk beeld van hooggevoeligheid. Hooggevoelige personen hebben een overmatig gewaarwordingsvermogen. Daar horen ook kwaliteiten bij als een verfijnde smaak of een goed ontwikkeld kunstgevoel. Ze beschikken ook vaak over een bovengemiddelde mensenkennis en ze kunnen zich makkelijker verbinden met de spirituele en morele dimensies van het leven. De keerzijde van hun overmatig afgestemd zijn op hun omgeving, is dat ze aan veel prikkels overgeleverd zijn. Ze wonen eigenlijk in een tentje in plaats van in een stevig huis. Je lichaam is toch je basis en als dat niet stevig aanvoelt, ben je niet erg afgeschermd en mis je als het ware een huid. Dan komt iedere prikkel ongedempt binnen. Dat is heel vermoeiend en kan bijvoorbeeld tot uitputting of tot sociale problemen leiden.

Oorzaken
Hoog gevoeligheid is een verzamelbegrip, geen echte diagnose. Er zijn een aantal varianten, maar in de grote lijn gaat het erom hoe je in je vel zit. De basis van hooggevoeligheid ligt bij een onvoldoende contact met het lichaam. Dit noemen we ook wel: onvoldoende geïncarneerd zijn. (In carnem = in het vlees, oftewel in het lichaam). De ziel en de geest van de mens hebben het lichaam nodig als huis, als anker. Te weinig thuis zijn, te weinig verankert zijn geeft losheid, openheid en een neiging in de omgeving uit te dijen.
De verbinding met het lichaam ontwikkelt zich van heel jongs af aan. Allerlei problemen kunnen dit proces verstoren, met name ook traumatische ervaringen. Zowel in de vroege jeugd als ook in de puberteit. Toch lijkt hooggevoeligheid ook vaak aangeboren te zijn.

Turf begrenst en omhult
Hoe kun je je lijf beter begrenzen en omhullen? Solum-olie, turf-olie, is een goed middel daarvoor. Het is gemaakt van turf uit hoogveen. Turf is een bijzondere substantie: het bestaat uit plantenresten die niet zijn gaan rotten of vergaan, maar die zijn geconserveerd in een zeer traag proces. Turf ‘groeit’ maar een paar centimeter per eeuw. Dat conserveringsproces wordt gekenmerkt door rust en heeft een kwaliteit van afsluiten. Deze eigenschappen kunnen therapeutisch werken. Daarnaast heeft turf ook warmte kwaliteiten, het is tenslotte brandbaar. Turfsubstantie bevat zogenaamde humines, die ultra-violet licht in warmte kunnen omvormen. Het heeft een warmtekwaliteit. Als je kinderen of jezelf inwrijft met solumolie, breng je dus een beschermende warmtelaag aan. Turf kun je ook verwerken in kleding: dan kan het je enigszins afschermen van electromagnetische straling. Rudolf Steiner heeft op die kwaliteit van turf gewezen.

Lood laat je aarden
Lood is een metaal dat we tegenwoordig misschien als eerste associëren met giftige stoffen. Ook giftige stoffen kunnen echter een goed geneesmiddel zijn, mits de dosis zeer klein is. Dat kan door het z.g. potentieren, verwrijven met melksuiker en zo kan het het giftige element van lood worden vermeden. Lood versterkt het bewustzijn – ten koste van levenskracht. Ons zelfbewustzijn hebben we te danken aan de werking van het het loodproces. Verder is lood vooral zwaar, het brengt je naar beneden, naar de aarde. Deze zwaarte kwaliteit van lood kan therapeutische werken.
Als je buiten jezelf bent, geen goed contact kan krijgen met je lichaam, kan een injectie met homeopatisch lood je in je lijf laten ‘zakken’. Patiënten ervaren dat direct na toediening.

Broedblad geeft rust
Bryophyllum of broedblad is een bijzondere plant. Hij heeft vlezige bladeren met langs de bladranden minuscule nieuwe plantjes, met wortel en al, die zo weer kunnen wortelen. Daar spreekt een sterke vitaliteit uit. Normaal gesproken ontstaat een nieuwe plant uit zaad, afkomstig uit het bloemgebied van de plant. In het het bloemgebied ontstaan kleur, geur en vormen; dit gebied hangt samen met de menselijke ziel. Maar bij het broedblad is het anders. Die haalt iets van dat gebied, van het zielsmatige dus omlaag naar de bladeren. Dat is heilzaam bij hooggevoeligheid, de ziel moet naar beneden geleid worden. Dat geeft rust. Bryophyllum wordt ook wel ‘plantaardig valium’ genoemd. Het is een geneesmiddel dat veel vitaliteit laat zien en zeer geschikt is voor kinderen en zwangeren.
Bij vroegtijdige weeën werkt het net zo goed als de biochemische middelen maar dan zonder bijwerkingen. Verder werkt het ondermeer als slaapmiddel, ook voor kinderen.

Zilver helpt verbinden
Zilver heeft alles te maken met de maan: met groei, voeding, kinderen krijgen en moederschap. Het zilverproces heeft te maken met de menstruatie (‘maan’stonde), vruchtbaarheid en groei. Het is ook behulpzaam als er sprake is van een trauma. Bij een trauma, waarbij de ziel zich eerst even heel sterk samentrekt, raak je meteen daarna buiten jezelf en het gebeurt dan wel vaker dat je minder goed geïncarneerd achterblijft – alsof je los bent geraakt van je zelf. Zilver kan je helpen om je ziel weer goed te verbinden met je lichaam. Ook als er sprake is van een oud trauma, kan het geven van zilver in druppelvorm of bijvoorbeeld middels inwrijvingen met Prunus spinosa, een plant met zilverkwaliteiten, mensen helpen tot zichzelf te komen. Zilver heeft daarbij ook een kwaliteit van moederliefde en dat kan trauma’s helpen verwerken .

Kalk houdt je op de grond
Kalk staat dicht bij de aarde: het is een stof die al sinds de oertijd wordt omgezet door dieren als slakken en oesters. Als bevruchte oester eitjes in het water vrijkomen en rondzweven, gaan ze kalk opnemen om een schelpje te vormen. Daardoor worden ze zwaar en zakken naar de bodem om zich definitief te vestigen. Een beeld voor de kwaliteit van kalk! Uiteindelijk vormen zich op de zeebodem enorme kalklagen die later versteend zijn en opgestuwd tot bergen. Vergelijk het huis van deze dieren eens met ons skelet: dat houdt ons op aarde. Calcium is dus een natuurlijk middel om je weer thuis te gaan voelen bij jezelf: het maakt van dat dunne tentje om je heen een steviger behuizing.

Verzilver je eigenheid
Hooggevoelige mensen hebben niet altijd door dat ze hooggevoelig zijn, en kunnen dan ongelukkig zijn over hun kwetsbaarheid en beperkingen. Het is zinvol zich bewust te worden van de eigen constitutie, de eigen manier van zijn, van het minder diep verbonden zijn met het lichaam en de openheid voor de wereld die daarmee gepaard gaat. Dan ontstaan er mogelijkheden er iets mee te doen. Het is weliswaar enerzijds belangrijk zich zoveel mogelijk te beschermen tegen verstorende indrukken, maar tegelijkertijd ook de hooggevoeligheid te benutten. Er zijn een heel aantal voordelen en mogelijke talenten mee verbonden. In vele beroepen is het een voordeel. Leraren, psychologen, kunstenaars, verpleegkundigen en allerlei sociale beroepen hebben veel baat bij hooggevoeligheid. Begrip, hulpvaardigheid en medemenselijkheid zijn hard nodig in deze tijd.

Huib de Ruiter, huisarts
bewerking van een interview in het tijdschrift ITA, najaar 2019