Griepprik ja of nee?

Tekst van de aanvullende informatiefolder van het THERAPEUTICUM AURUM te Zoetermeer

GRIEPPRIK NIET VANZELFSPREKEND
Deze folder is bedoeld als aanvulling op de folder van de overheid* over de ‘Jaarlijkse griepprik’.
Deze aanvullende folder kan voor u een hulp zijn bij de afweging “GRIEPPRIK JA of NEE”, wanneer u in een door de overheid aangegeven risicogroep valt (zie de overheidsfolder).
In tegenstelling tot wat in de overheidsfolder staat zijn wij niet van mening dat iedereen van 60 jaar en ouder, of iedereen uit de risicogroepen, elk jaar een nieuwe griepprik nodig heeft. Dat zal per persoon verschillen. Wij gaan ervan uit dat ieder dat goed voor zichzelf kan afwegen, al of niet in overleg met de huisarts.
Leest u svp de volgende onderwerpen ter aanvulling door:

NA DE MEXICAANSE GRIEP
In de winter van 2009/2010 vond de Mexicaanse griepgolf plaats. De Mexicaanse griep (ook ‘H1N1-griep’ genoemd) bleek echter veel milder te verlopen dan aanvankelijk werd gesuggereerd in de media (zie verderop). Het griepvaccin voor de komende winter beschermt ook tegen de Mexicaanse griep. De adviezen die in deze folder gegeven worden om griep te vermijden en bij het omgaan met griep gelden ook voor de Mexicaanse griep, die dus verder als een gewone milde griep beschouwd wordt.

KINDEREN EN ZWANGEREN
Ook al worden kinderen uit de risicogroepen van overheidswege opgeroepen: het is bij kinderen en jongeren met astma niet aangetoond dat het zinvol is om hen tegen de griep te vaccineren, ook niet wanneer zij chronisch astma hebben en hiervoor continu medicijnen gebruiken. Anders dan in de griepfolder van de overheid wordt geschreven, is het ons inziens bij zwangerschap zinvol om terughoudend te zijn met vaccineren, met name in de eerste drie maanden. Ook bij hen is de meerwaarde niet aangetoond.

BIJWERKINGEN EN CONTRA-INDICATIES
Zoals vermeld in de overheidsfolder kunnen pijn, roodheid en zwelling op de injectieplaats voorkomen. Er zijn weinig algemene verschijnselen van beschreven, hoewel sommige mensen melden zich er toch beroerd van te voelen, of van het vaccin zelf lichte griep-verschijnselen te krijgen. Mensen met een allergie voor kippeneiwit mogen de griepprik niet hebben. Wij raden het verder niet aan om de griepprik tijdens een ziekte of de herstelperiode van een ziekte te geven.

HOE KUN JE NAAR DE GRIEPPRIK KIJKEN
De griepprik is ontwikkeld vanuit de optiek dat ziekte zoveel mogelijk vermeden dient te worden. Ziek zijn is alleen al vanuit economisch oogpunt niet gewenst. Echter, een flinke griep kan ook iets verfrissends hebben. Na een griep merk je dat je vaak weer wat anders tegen dingen aankijkt: een beslissing waar je lang tegenaan zat te hikken, blijkt ineens veel duidelijker te zijn, een probleem kun je ineens wat beter hanteren. De griep als koortsende ziekte betekent ook een enorme mobilisatie van je hele afweersysteem, hetgeen als een soort brandweeroefening tegen toekomstige ziektes gezien kan worden. Vanuit deze optiek is de griep gezond en hoeft niet koste wat kost vermeden te worden!

VERDERE AFWEGING BIJ RISICO’S
Naarmate er meer factoren in het spel zijn die een ‘gezonde griep’ tot een ziekte met ernstige complicaties kunnen maken, kan het zinvol zijn een griepprik te nemen. Mensen met longproblemen (astma enerzijds; COPD of emfyseem anderzijds ) of hartproblemen (angina pectoris, infarct, ritmestoornissen) lopen mogelijk een grotere kans om tijdens een griep een longontsteking of verergering van hun hartklachten te krijgen. Het is echter alleen bij mensen met COPD aangetoond dat de griepprik zin heeft (Geneesmiddelen bulletin 4 oktober 2011).
Mensen met suikerziekte moeten tijdens een echte griep oppassen dat hun suikers niet ontregelen.
Mensen die een immuunziekte (zoals HIV of AIDS) hebben, of die immuniteitsonderdrukkende medicijnen slikken, zoals na een transplantatie, of bij bepaalde vormen van chemotherapie bij kanker, komen ook in aanmerking voor een griep (maar niet tegelijkertijd met de chemotherapie). Een meerwaarde van de griepprik is echter alleen aangetoond bij mensen met kwaadaardige hematologische ziekten zoals leukemie of lymfomen.
Vooral bij mensen met een combinatie van de genoemde aandoeningen kan de griepprik geadviseerd worden.

INHOUD INFLUVAC EN VAXIGRIP
Kippeneiwit, kaliumchloride, kaliumdiwaterstof-fosfaat, dinatriumfosfaat dihydraat, natrium-chloride, calciumchloride dihydraat, magnesium-chloride hexahydraat, water en sporen van formal-dehyde, neomycine, octoxynol-9, polysorbaat 80 en cetyltrimethylammonium bromide.

WEBSITES VOOR MEER INFORMATIE
www.rivm.nl (overheid)
www.nvkp.nl (kritisch)

ANGST IS EEN SLECHTE LEERMEESTER
Door de komst van de Mexicaanse griep is de angst toegenomen. Angst maakt mensen bevattelijker voor ziekte. Misschien moeten we ons zelfs afvragen of angst momenteel niet de grootste ziekte is. Een belangrijke bescherming is met vertrouwen gezond leven. Naast natuurlijk de gewone hygiëne zoals een zakdoek voor je mond bij hoesten, of snuiten in een papieren zakdoek die je daarna weggooit. Het relatief milde beloop van de Mexicaanse griepgolf liet echter zien dat de angst ongegrond was. Hierdoor is men ook kritischer gaan kijken naar de ‘gewone’ jaarlijkse griepprik. De angst was mede gevoed door (bekende) deskundigen die ook betrokken waren bij de productie van de Mexicaanse griepvaccins. Hiervan zijn er naderhand miljoenen vernietigd, omdat ze toch niet nodig bleken en veel mensen ze ook niet wilden hebben. De Raad van Europa heeft hiernaar onderzoek gedaan. Haar conclusies zijn ongekend hard. Ze komen er op neer dat de WHO zich veel te veel heeft laten adviseren door mensen uit de Farmaceutische industrie of mensen die daar nauwe banden mee hebben (bron: Financieel Dagblad van 31maart 2010)

GEEN RISICOGROEP EN TOCH GRIEPPRIK?
Bij andere (chronische) ziektes is de kans op een ernstiger verloop van de griep geringer en wordt de griepprik niet vergoed. Ook is er geen vergoeding voor beroepsgroepen die misschien een hogere kans op het krijgen van griep hebben (bijvoorbeeld werkers in de gezondheidszorg).
Behoort u niet tot de in de overheidsfolder genoemde risicogroepen en wilt u toch de griepprik ontvangen, dan dient u deze zelf te betalen.. U dient in dat geval met een recept een griepvaccinatie bij de apotheek te halen. U de griepvaccinatie zelf bij de apotheek, dat is ca. € 27.
Dit is overeenkomstig de richtlijnen van de Landelijke Huisarts Vereniging.

TOT BESLUIT
De griepprik werkt alleen tegen de echte griep, influenza, dus niet tegen alle andere virussen die verkoudheden en griepachtige verschijnselen geven! Er zijn bovendien vele varianten van het griepvirus. Men maakt ieder jaar een mix van de drie meest waarschijnlijk te verwachten griepvirussen. De griepprik is alleen gratis voor mensen uit de risicogroepen.
Indien u nog vragen of twijfels hebt of niet weet of u in aanmerking komt voor de griepprik, neemt u dan contact op met uw huisarts.

GEEN GRIEPPRIK: HOE TE WERKEN AAN UW WEERSTAND
De kans om griep te krijgen wordt kleiner wanneer u een goede weerstand hebt opgebouwd. Een goede weerstand ontstaat o.a. door een gezonde leefwijze: gezonde voeding, goede kleding, voldoende nachtrust, voldoende lichaamsbeweging, niet te lang PC/TV/gamen; pauzes inlassen, het doen van zinvolle aktiviteiten en het kunnen omgaan met en voldoende compenseren van stress.
Voor vatbare mensen kan het periodiek dagelijks innemen van weerstands-versterkende druppels hierop een aanvulling zijn. Zo kunt u, ook als ‘alternatief’ voor de griepprik, of indien u dit voor uzelf gewenst acht, een middel als ‘Infludo’ (Weleda) bij drogist of apotheek kopen. Of ‘Kinfludo’ korrels voor kinderen. Ook kunt u ons om een recept vragen voor ‘weerstandsdruppels’ (Echinacea/Prunus comp., Weleda). Dit is een druppelmengsel, waarin o.a. verwerkt zijn een extract van de zonnehoed (Echinacea), van de sleedoorn (Prunus spinosa) en een homeopatische verdunning van meteoorijzer (Ferrum sidereum). Van het gebruik van de Echinaceaplant is aangetoond dat deze de kans op het oplopen op een virale infectie vermindert.
Zulke medicijnen kunnen een bijdrage leveren aan een gezonde weerstand, maar kunnen een gezonde leefwijze niet vervangen!

WEL GRIEPPRIK?
Wij hopen u met deze folder voldoende geïnformeerd te hebben om zelf of in overleg met uw huisarts te beslissen of u in aanmerking komt voor de griepprik en of u daaraan gehoor wilt geven. De griepprikken worden gegeven begin november.

Therapeuticum Aurum, september 2015

Met dank aan onze collega’s huisartsen Jeannette van der Schuit en Marco Ephraïm van therapeuticum Aurum.

Zie ook: Wat is Griep

* Tekst Folder Overheid:

Elke winter krijgt gemiddeld 1 op de 10 mensen griep. Voor de meeste mensen is griep een vervelende ziekte die vanzelf overgaat. Griep is niet hetzelfde als een zware verkoudheid. Sommige mensen kunnen ernstig ziek worden door de griep. Zij zitten in een risicogroep. U zit ook in een risicogroep. Daarom hebt u de uitnodiging voor de griepprik gekregen.
Voor wie is de griepprik bedoeld?
De gratis griepprik is bedoeld voor de volgende risicogroepen:
• iedereen van 60 jaar en ouder;
• mensen met een langdurige hart- of vaatziekte;
• mensen met een langdurige longziekte;
• mensen met diabetes mellitus (suikerziekte);
• mensen met een nieraandoening;
• mensen met weinig weerstand door een andere ziekte,
een medische behandeling of medicijnen die de weerstand verlagen.
Ook als u zwanger bent en u hoort tot een van deze risicogroepen, kunt u de griepprik krijgen. De griepprik heeft geen nadelen voor u of uw ongeboren kind.
De griepprik verkleint de kans op griep
Wanneer kunt u de griepprik het beste halen?
Voor een goede bescherming moet u de griepprik elk jaar opnieuw halen. De beste tijd daarvoor is tussen half oktober en half november. Wacht niet tot de griep heerst. De griepprik werkt namelijk pas na 2 weken.
Voordelen van de griepprik
• De griepprik verkleint de kans dat u griep krijgt.
• De griepprik zorgt ervoor dat u minder ernstig ziek
wordt als u toch griep krijgt:
– De griepverschijnselen zijn vaak minder erg.
– De kans op longontsteking en andere gezond-
heidsproblemen is kleiner.
– Hebt u een aandoening, zoals een longziekte of
diabetes (suikerziekte)? Griep verergert de aandoening vaak. Door de griepprik is de kans kleiner dat uw aandoening erger wordt tijdens de griep.
Hoe werkt de griepprik?
Griep komt door het griepvirus. Een andere naam voor griep is influenza. De griepprik zorgt ervoor dat uw afweer tegen het griepvirus verbetert. Dit komt doordat uw lichaam afweerstoffen gaat maken tegen het griep- virus. Twee weken na de griepprik hebt u genoeg afweer- stoffen. Wordt u na deze 2 weken besmet met het griepvirus? Dan kunnen de afweerstoffen het griepvirus onschadelijk maken.
Het griepvirus kunt u bijvoorbeeld krijgen als iemand hoest, niest, praat of u een hand geeft. De griepprik beschermt u alleen tegen het griepvirus. U bent dus niet beschermd tegen andere virussen, zoals het virus dat verkoudheid geeft.
Meer informatie over hoe de griepprik werkt, vindt u op www.rivm.nl/griepprik en www.thuisarts.nl/griep.
Heeft de griepprik bijwerkingen?
Ernstige bijwerkingen van de griepprik komen maar heel weinig voor. Wel kunt u na de griepprik een dag een gevoelige arm hebben. De plaats van de prik op uw arm kan pijnlijk, rood of dik zijn. U kunt zich na de griepprik een paar dagen minder lekker voelen. Van de griepprik zelf kunt u géén griep krijgen.
Hebt u een bijwerking na de griepprik? Meld dit dan bij uw (huis)arts of op www.lareb.nl, de website van het Nederlands Bijwerkingen Centrum.
Waarom elk jaar een griepprik?
De griepprik biedt meestal ongeveer een half jaar bescherming. De griepprik van vorig jaar is dus uitgewerkt.
Ook verandert het griepvirus regelmatig. Hierdoor kunt u elk jaar opnieuw griep krijgen. Daarom hebt u ook jaarlijks een nieuwe griepprik nodig. Zo kan uw lichaam elk jaar nieuwe afweerstoffen aanmaken.
Deskundigen voorspellen welke griepvirussen komende winter het meest voor zullen komen. Op basis daarvan wordt de samenstelling van de griepprik vastgesteld. De jaarlijkse griepprik beschermt u tegen de meest voorkomende griepvirussen.
Het is belangrijk dat u elk jaar de griepprik haalt
Kiest u voor de griepprik? Dan is dit belangrijk:
U krijgt de griepprik in de bovenarm. Wilt u kleding aandoen waarbij u gemakkelijk uw bovenarm bloot kunt maken?
Bent u allergisch voor kippenei-eiwit? Neem dan contact op met uw huisarts of de arts van de zorginstelling waar u verblijft.
De belangrijkste informatie op een rij
• De griepprik verkleint de kans dat u griep krijgt.
• U kunt de griepprik het beste halen tussen half
oktober en half november.
• Griep is niet hetzelfde als een zware verkoudheid.
• De griepprik biedt ongeveer een half jaar
bescherming.
• Elk jaar zijn er andere griepvirussen actief.
Daarom is de samenstelling van de griepprik ook
elk jaar anders.
• Elk jaar is een nieuwe griepprik nodig om zo goed
mogelijk beschermd te zijn.
• Van de griepprik kunt u géén griep krijgen.
• U krijgt de griepprik gratis. Het ministerie van
VWS bepaalt welke groepen de griepprik krijgen aangeboden. De Gezondheidsraad adviseert het ministerie daarin.
Meer informatie
Kijk voor meer informatie op www.rivm.nl/griepprik en www.thuisarts.nl/griep. U kunt ook contact opnemen met uw huisartsenpraktijk of met de arts van de zorginstelling waar u verblijft.